Belgische bedrijven erkennen belang van ESG, maar overtuiging blijft beperkt

BRUSSEL, woensdag 3 december 2025. Belgische bedrijfsleiders nemen een ambigue houding aan ten aanzien van de ESG-regelgeving. Dat blijkt uit nieuw onderzoek bij 300 voornamelijk kleine en middelgrote bedrijven uit diverse sectoren. Publiekelijk spreken ze weliswaar hun steun uit voor initiatieven rond duurzaamheid, maar toch bekent bijna de helft dat ze sceptisch staan tegenover ESG. “Die dualiteit tussen wat bedrijven zeggen en wat bedrijven doen, is een belangrijke vaststelling”, zegt Carine Vaeremans, CEO van marktonderzoeksbureau Profacts. “Ook al ligt ESG bij veel bedrijven misschien niet op de bovenste plank, toch is het essentieel dat ze eraan voldoen om aanspraak te blijven maken op bankfinanciering en het vertrouwen van hun klanten”.

Het was nooit liefde op het eerste gezicht: bedrijven die omwille van nieuwe wetgeving moesten inzetten op ESG (environment, social, governance). Een hoge kostprijs, de complexiteit van de wetgeving en de complexiteit om het te implementeren, schrikt heel wat ondernemingen af. Uiteraard zijn er altijd bedrijven die vanuit hun eigen overtuiging en geloof hier net wél op hebben ingezet.

Maar tegelijk is er dus een groep die niet volledig overtuigd is, ook al geven ze dat publiekelijk niet echt toe. Nu heeft Profacts die groep beter in kaart gebracht.

Een kwestie van druk, niet van drijfveer

Als de vraag gesteld wordt hoe belangrijk het is om een ESG-beleid te hebben, antwoordt slechts 7% van de respondenten dat ESG niet belangrijk is. Tegelijkertijd vindt ook maar 32% van de respondenten ESG ‘zeer belangrijk’. Opvallend, dit is zowel het geval bij kleine, middelgrote als grotere ondernemingen.

Van de bedrijven die dan daadwerkelijk ESG initiatieven uitrollen, doet 48% dat zonder duidelijke strategie. En als belangrijkste reden om op ESG in te zetten, wordt vooral verwezen naar externe druk, zoals regelgeving, financieringsvoorwaarden en de druk van de consument.

“De bedrijven geven aan dat het vooral externe druk is die hen aanzet om aan de ESG-regels te voldoen. Zo geven bijna 8 op de 10 aan (79%) dat de banken invloed uitoefenen om hun ESG-criteria vast te leggen. En bijna 7 op de 10 (69%) ondervinden druk van de consument. Hoewel bedrijven naar buiten toe officieel hun steun uitspreken voor duurzaamheid, zien we maar een minderheid die er met de volle overtuiging naar handelt”, zegt Carine Vaeremans, CEO Profacts.

Een goede ESG-score opent deuren

Bedrijven klagen over het extra papierwerk dat de implementatie en de rapportering met zich teweeg brengen, maar we mogen niet vergeten dat het tegelijk deuren opent.

“Van de bedrijven die hun ESG-data met hun bank hebben gedeeld, zegt 52% dat dit een positieve impact had, zoals het verkrijgen van een krediet of een betere intrestvoet. En ruim 4 op de 10 (42%) zegt dat de informatie hielp om nieuwe contracten af te sluiten”, zegt Carine Vaeremans.

Maar andere bedrijven ervaren het tegenovergestelde: meer dan een derde verloor opdrachten door een zwakke ESG-score, en 41% zegt dat de omzet eronder leed.
​

Finaal kan toch gesteld worden dat inzetten op ESG de moeite waard blijft.

“Het principe ‘measure what you treasure’ blijft onverminderd gelden. Wanneer bedrijven rapporteren over ESG-thema’s die echt relevant zijn – de zogenaamde materiële onderwerpen – en daar betekenisvolle acties aan koppelen, zien we dat zowel de rapportering als die acties zich ruimschoots terugbetalen. Met andere woorden: er is sprake van een positieve return on investment. Bovendien slagen we erin dat positieve effect heel concreet in financiële resultaten uit te drukken.” Michael Wagemans, verantwoordelijke vennoot duurzaamheid & ESG bij KPMG

“ESG is meer dan ooit relevant, daar zijn we van overtuigd. Want weinig of niets doen tegen de klimaatopwarming zal meer kosten dan nù investeren in klimaatmitigatie en -adaptatie. Bovendien is duurzaamheid – met bijvoorbeeld clean energy of circulaire economie – ook een belangrijke hefboom voor een sterk en onafhankelijk Europa. Vanuit deze overtuiging blijven wij inzetten op het begeleiden van onze bedrijfsklanten in hun duurzame transitie. Ieder bedrijf, in welke sector ook, heeft er belang bij om duurzaamheid te integreren in de bedrijfsvoering. Het helpt om kosten en risico’s te beperken, duurzame waarde te creëren voor hun klanten, en jong talent aan te trekken. Een aantal kmo’s aarzelt echter nog, want ze missen de nodige expertise en zijn ongerust over de investering. Om onze kmo-klanten te ondersteunen, bieden wij advies aan via ons internationaal netwerk van ESG-experten, en werken we samen een traject uit om de duurzaamheidsdoelstellingen te bereiken, met aangepaste financieringsoplossingen. Met een strategische aanpak op het vlak van ESG kan een bedrijf niet alleen zijn eigen toekomst veiligstellen, maar ook een positieve impact hebben op onze economie en onze maatschappij.” Annemie Goegebuer, Head of Engagement & Sustainability, BNP Paribas Fortis

ESG heeft positieve impact op rekrutering en retentie van personeel

Ook al staan heel wat bedrijfsleiders sceptisch ten aanzien van de ESG regelgeving, onder hun werknémers stijgt de interesse in ESG zienderogen. Zo geeft 50% van de bedrijven aan dat het personeel ‘veel meer interesse’ of ‘iets meer interesse’ toont vergeleken met een jaar geleden. Maar ook het aantrekken van nieuwe medewerkers ondervindt positieve gevolgen. 34% van de bedrijven geeft aan dat het ESG-beleid positief afstraalt op de rekrutering én het behoud (retentie) van medewerkers.

Als het tenslotte over loontransparantie gaat, is er meer terughoudendheid. Amper 22% van de bedrijven zegt op dit moment al open en transparant te communiceren over het loonbeleid.

“Belgische bedrijven praten meer over ESG dan ze er naar handelen. We zien dat ESG-beleid in heel wat ondernemingen een verplicht nummertje is door externe druk. Toch willen we benadrukken dat een sterke ESG-strategie op lange termijn heel wat voordelen kan opleveren. Om die kloof tussen naleving en echte betrokkenheid te dichten, zijn duidelijke richtlijnen, ondersteuning en een cultuuromslag nodig”, besluit Carine Vaeremans.

^{Over het onderzoek}

^{Het onderzoek werd online afgenomen bij een representatieve steekproef van 302 bedrijven in Vlaanderen, Brussel en Wallonië tussen 25 september en 22 oktober 2025. Qua grootte telt 34% van de ondervraagde bedrijven 11-49 werknemers, 31% telt 50-99 werknemers en 35% telt meer dan 100 werknemers. Qua omzet: 56% van de ondervraagde bedrijven draait een omzet tussen 700.000 en 40 miljoen euro. Zowel de dienstensector, handel als industrie zijn vertegenwoordigd.}

Perscontact

Carine Vaeremans, CEO Profacts, carine.vaeremans@profacts.be

Gunter Huyghe, pr-consultant Bepublic Group, 0495 79 73 96, gunter.huyghe@bepublicgroup.be