Damiaanactie dringt aan op betere toegang tot gezondheidszorg voor tuberculosepatiënten, ook in België

3 op de 5 tuberculosepatiënten wereldwijd vinden geen toegang tot gezondheidszorg. Dat komt omdat tuberculose vandaag vooral mensen in precaire omstandigheden treft. Ook België kampt met de uitdaging om tuberculosepatiënten toegang te verlenen tot gezondheidszorg. Zo ligt het gemiddelde percentage van patiënten dat geneest van de ziekte in België (78%) opvallend lager dan het wereldwijde gemiddelde (87%). Damiaanactie roept daarom op tot een beter gecoördineerd tuberculosebeleid in België.

Tuberculose komt vooral voor bij mensen met een verzwakt immuunsysteem. Mensen zonder dak boven hun hoofd, die op de vlucht zijn of in extreme armoede leven, vallen daardoor het gemakkelijkst ten prooi aan de ziekte. Maar net zij zijn ook de mensen zonder een vaste huisarts, waardoor de ziekte slechts laat opgespoord en behandeld wordt. Eén tuberculosepatiënt kan op zijn beurt 10 anderen aansteken. Jaarlijks worden zo wereldwijd 10,6 miljoen mensen besmet met tuberculose en sterven 1,3 miljoen mensen aan de ziekte.

“Toegang tot gezondheidszorg is een universeel recht, maar dit komt niet overeen met de realiteit. In de periode na de coronapandemie hebben verschillende crisissen opnieuw de kop opgestoken, waaronder de stijgende energieprijzen, wat heeft geleid tot de verarming van een deel van de bevolking dat gezondheid niet langer als een prioriteit beschouwt of geen huisarts meer heeft. Sinds de coronacrisis onder controle is gekomen, is tuberculose weer op weg om de dodelijkste infectieziekte ter wereld te worden.”
​​
​-Luc Comhaire, projectverantwoordelijke bij Damiaanactie

Ook in België

BELTA, de overkoepelende organisatie van VRGT en FARES, is verantwoordelijk voor tuberculosepreventie en -surveillance in België. Volgens hun gegevens werden in 2022 in het hele land 852 mensen besmet met tuberculose. Meer dan 1 op 3 patiënten bevindt zich in het Brussels Gewest, waar de incidentie 3 keer hoger ligt dan op nationaal niveau. Dit komt doordat er in deze regio in het bijzonder veel kwetsbare groepen wonen.

De incidentie in België lijkt te dalen, vooral sinds de Covid-19 pandemie. Toch is BELTA bezorgd over een mogelijke onderrapportering, die de cijfers zou kunnen vertekenen.

"Gezien de huidige situatie in België, komen deze cijfers voor ons als een verrassing. We kunnen niet uitsluiten dat een aantal mensen met tuberculose mogelijk niet worden geregistreerd.”
​​
​-Dr. Wouter Arrazola de Oñate, public health directeur van VRGT

Bovendien tonen de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie dat in België 78% van de tuberculosepatiënten effectief genezen wordt. Dat is een pak lager dan het wereldwijde gemiddelde, waar het genezingspercentage op 87% ligt. Ook op het Afrikaanse continent – waar tuberculose veel sterker aanwezig is – ligt het genezingspercentage op 88%. Deze percentages tonen volgens Damiaanactie dat België er niet voldoende in slaagt om tuberculosepatiënten op te volgen tot aan het einde van hun behandeling.

“Tuberculose kan genezen worden, maar alleen door een holistische aanpak. Een vroege diagnose, een gepaste behandeling en ondersteuning van mensen tijdens de behandeling zijn doorslaggevend. We zien dit door onze inspanningen in veel van de ontwikkelingslanden waar we actief zijn, en waar het aantal patiënten veel hoger ligt dan in België. Door een hands-on aanpak bereiken we daar resultaten die het sterftecijfer en, op langere termijn, de incidentie doen dalen. ​ Op die manier helpen we gezondheidszorgsystemen te verbeteren in soms moeilijke omstandigheden. Reden te meer waarom we erop aandringen dat we ook in België moeten blijven investeren in de behandeling van tuberculose en elk individu moeten ondersteunen op de weg naar herstel.”
​- Pascale Barnich, algemeen directeur van Damiaanactie

Daarom verleent Damiaanactie ook financiële steun aan BELTA, de Belgische koepelorganisatie voor VRGT en FARES. Hiermee krijgen dakloze tuberculosepatiënten onderdak tijdens hun behandeling. Dit samenwerkingsproject voorziet ook voedselhulp voor tuberculosepatiënten in nood. Een degelijk dak boven het hoofd en goede voeding zijn essentiële vereisten om de kans op herstel te vergroten.

Deadline 2050

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft zich tot doel gesteld tuberculose wereldwijd uit te roeien tegen 2050. Om dit doel te bereiken is volgens Damiaanactie een wereldwijde inspanning nodig waarbij expertise, politieke wil en middelen hand in hand gaan. Daarom roept de organisatie op tot een betere toegang tot gezondheidszorg voor iedereen, zonder discriminatie, om bij te dragen aan de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. ​ Ook in België vraagt Damiaanactie om voldoende middelen uit te trekken voor de preventie en bestrijding van tuberculose.

^{TER INFO: wat is tuberculose?}

^{Tuberculose is een infectieziekte veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Deze bacteriën kunnen verschillende organen infecteren, maar ze zijn vooral bekend vanwege hun impact op de longen. Tuberculose verspreidt zich via de lucht wanneer een besmet persoon hoest, niest of simpelweg spreekt, waardoor kleine druppeltjes met de bacteriën in de lucht komen. Een langdurige of productieve hoest, soms met bloed, is één van de belangrijkste symptomen bij tuberculose in combinatie met lichte koorts, nachtzweten, gewichtsverlies en/of vermoeidheid.}

Afbeeldingen vrij te gebruiken