Genderkloof in de klassieke muziek: slechts 1 op de 4 studenten compositie is een vrouw

Mozart, Beethoven, Bach … vroeger waren componisten altijd mannen. Maar ook vandaag wordt het vak gedomineerd door mannen. In de Vlaamse en Brusselse conservatoria is maar een op de vier studenten een vrouw, en dat cijfer blijft voorlopig stabiel. Bovendien krijgen composities van vrouwen niet vaak een plek op het podium. Daarom laat Brussels Philharmonic haar publiek in twee concerten kennismaken met vrouwelijke componisten van vandaag, en dat rond Internationale Vrouwendag op 8 maart. Op 11 maart voert het orkest in Flagey de wereldpremière op van een altvioolconcerto van de Canadese Cassandra Miller, en op 18 maart spelen de muzikanten nog twee andere vrouwelijke composities.

Drie vierde van de studenten compositie vandaag zijn mannen. Dat blijkt uit een rondvraag van Brussels Philharmonic bij KASK & Conservatorium Gent, LUCA School of Arts en het Koninklijk Conservatorium Brussel. Gemiddeld is slechts een op de vier componisten in spe een vrouw, en er is nog geen verbetering in zicht. Het aantal vrouwen in de opleiding compositie schommelde de voorbije vijf jaar steeds tussen 12 en 36 procent. Een verrassend laag cijfer, zeker als je weet dat er over het algemeen evenveel mannen als vrouwen muziek studeren in het hoger onderwijs. Vrouwen kiezen gewoonweg veel minder tot niet voor compositie.

Meer airplay voor vrouwen

De algemene genderkloof trekt zich dus ook door tot in de concertzaal. Vaak staan er enkel composities van mannen op het programma. Om die genderkloof onder de aandacht te brengen, geeft Brussels Philhamonic in maart bewust veel airplay aan hedendaagse vrouwelijke composities, door de vrouwelijke componist in twee concerten in de kijker te zetten. Op 11 maart voert het orkest de wereldpremière op van het altvioolconcerto ​ ‘I cannot love without trembling’ van de Canadese componiste Cassandra Miller. En in het concert ‘Child of Light’ op 18 maart staat er muziek van Egidija Medeksaite en Kristine Tjøgersen op het programma.

“Vandaag zijn er gelukkig al heel wat vrouwelijke componisten die symfonische muziek schrijven, maar de meeste mensen kennen die nog niet. Cassandra Miller is een van die steengoede componisten, en we vonden het dan ook niet meer dan logisch om haar samen met onze partners* te vragen een nieuw concerto te schrijven voor ons orkest. We zijn heel trots dat we hiervan de wereldpremière kunnen opvoeren.” – Gunther Broucke, intendant Brussels Philharmonic.

Het enige wat telt is de muziek

Er zijn heel wat vrouwelijke componisten die in het buitenland furore maken, maar die bij ons nog weinig of niet gekend zijn. Daarom zet Brussels Philharmonic nu drie werken van componistes in de schijnwerpers. Een van die rising stars is Cassandra Miller. Haar laatste concerto werd in 2015 door the Guardian uitgeroepen als een van de beste muziekstukken van de 21e eeuw. Haar nieuwe concerto gaat zaterdag in Flagey in wereldpremière, en daar zet ze de altviool in de schijnwerpers. Opmerkelijk, want dit instrument blijft doorgaans op de achtergrond van het symfonisch orkest.

“Het zou er niet toe mogen doen of muziek door een vrouw of man geschreven is. Wat telt is de kwaliteit van de muziek. Maar in de praktijk zijn er nog altijd weinig vrouwen die componeren. Het is dus absoluut noodzakelijk is om meer muziek van vrouwelijke componisten te programmeren. Dat is een belangrijke taak van beleidsmakers en directeurs.”– Cassandra Miller, componiste.

De wereldpremière van het altvioolconcerto ‘I cannot love without trembling’ van Cassandra Miller kan je op zaterdag 11 maart om 20u komen beluisteren in Flagey. Op zaterdag 18 maart om 20u15 staat Brussels Philharmonic op de planken met ‘Child of Light’, ook in Flagey.
​

^{*Het altvioolconcerto 'I cannot love without trembling' van Cassandra Miller werd gecomponeerd in opdracht van Brussels Philharmonic, BBC Radio 3, National Arts Centre Orchestra, Scottish Chamber Orchestra en Viola Commissioning Circle}

Perscontact