Hoge inflatie treft iedereen, ook middenklasse en hogere inkomens voelen impact van sterk gestegen prijzen
1 op de 3 Belgen uit hoogste inkomensklasse met minstens 1 onbetaald factuur doet dat door geldgebrek
16 november 2022
European Consumer Payment Report 2022:
- Middenklasse voelt onmiskenbaar de gevolgen van de inflatie en de exploderende energieprijzen
- 1 op de 3 Belgen met een middeninkomen kan maximaal 5% van maandloon op spaarboekje zetten
- Financiële buffers smelten weg: 1 op de 5 heeft minder dan een maandloon om onvoorziene kosten op te vangen
- Groepsdruk en sociale media zetten aan tot onnodige uitgaven, vooral bij jongeren en mensen met een hoog inkomen
De sterk gestegen inflatie treft nagenoeg iedereen in de samenleving, zowel de lagere inkomens, de middenklasse als de hogere inkomens. Belgen uit de hogere inkomensklasse - die minstens één onbetaald factuur hadden het laatste jaar - geven in 1 op de 3 geldgebrek aan als reden. Mensen uit de hogere inkomensklasse – maar ook jongeren - geven eveneens toe dat ze sterk beïnvloed worden door sociale media om méér te kopen dan noodzakelijk. Dat zijn enkele van de opvallende conclusies uit het jaarlijkse European Consumer Payment Report, een Europese studie van financieel dienstverlener Intrum. “Dit rapport toont duidelijk aan dat de sterk gestegen inflatie slachtoffers maakt in de hele samenleving”, zegt Guy Colpaert van Intrum. “Bij armere mensen, maar ook mensen uit de middenklasse en hogere inkomensklasse verzeilen sneller in de schulden dan voorheen. Voor mensen die stevig geleend hebben voor de aankoop van een mooi huis of een grote wagen kan de hoge energiefactuur de spreekwoordelijke druppel zijn”.
De sterk gestegen energieprijzen van de laatste maanden bepalen voor een heel groot stuk de hoge inflatie waar we op dit moment mee kampen. De gevolgen van die sterk gestegen levensduurte zijn duidelijk zichtbaar. 30% van de Belgen geeft aan het afgelopen jaar minstens 1 factuur niet op tijd betaald te hebben. En dat blijft niet alleen beperkt tot de laagste inkomens. 31% van de hoogste inkomens geeft aan minstens één factuur niet op tijd te hebben betaald.
Geldgebrek
Geldgebrek is bij de laagste inkomens (55%) de voornaamste reden waarom facturen niet betaald worden. Bij de hoogste inkomens is vergetelheid (39%) de belangrijkste reden waarom facturen niet op tijd betaald worden. Opvallend, toch zegt 30% van de hogere inkomens bij de groep die minstens één factuur niet tijdig kon betalen dat het komt door geldgebrek.
“Dat een deel van de middenklasse en zelfs de hogere inkomens in de problemen verzeild raken en facturen niet op tijd kunnen betalen door geldgebrek, is deels te verklaren door de hoge schuldenlast. Sommige gezinnen lenen grote bedragen omdat ze graag in een mooi huis wonen of met een dure wagen willen rijden. We zien dat groepsdruk hen vaak in de richting duwt van té hoge uitgaven. Nu de energiefacturen zo fel gestegen zijn, komen deze grootverdieners die een hoge schuldenlast torsen helaas in de problemen. Wat ook niet helpt, is dat die stijging van de energiefactuur een pak hoger is voor wie een groot, alleenstaand huis moet verwarmen”, zegt Guy Colpaert van Intrum.
Lagere inkomens dubbel geraakt
Uit de studie blijkt ook dat het betalen van de maandelijkse huurfactuur bij de laagste inkomens momenteel de hoogste prioriteit krijgt, gevolgd door het betalen van de energiefactuur. Niet geheel onlogisch, mensen uit de lagere inkomensklasse zijn doorgaans huurders. De huurprijzen worden bovendien geïndexeerd in tegenstelling tot de hypotheeklening van woningeigenaars. Als de huurwoning dan ook nog eens slecht geïsoleerd is, worden ze een tweede keer getroffen.
Angst
De angst voor rekeningen is enorm groot bij de Belg. Bijna 8 op de 10 landgenoten (76%) zegt dat de hoge energiekosten ertoe zullen leiden dat ze minder gaan sparen of andere facturen niet kunnen betalen. Bij de middenklasse ligt die angst opvallend hoger (82%) dan bij de lagere inkomens (71%) of hogere inkomens (74%). Dit doet vermoeden dat mensen uit de middenklasse het minste marge hebben ten opzichte van de schuldenlast die ze dragen. Hoge intrestvoeten zijn dan weer een grote bezorgdheid bij de lagere inkomens (54%) omdat mensen uit deze categorie wellicht vaker beroep doen op (dure) consumentenkredieten.
Middenklasse spaart minder, financiële buffers smelten weg
De hoge inflatie leidt ertoe dat de Belg dus minder spaargeld op zijn spaarboekje kan zetten. Maar liefst een kwart (25%) van de ondervraagden zegt dat ze maandelijks maximaal 5% van hun loon opzij kunnen zetten. Uitgesplitst naar inkomen, zien we daar dat maar liefst 1 op de 3 mensen (33%) uit de middenklasse minder dan 5% van het loon kan sparen. De lagere inkomenscategorie doet het met 25% beduidend beter. Ook hier blijkt dus dat de middenklasse allesbehalve gespaard blijft van de impact van de gestegen levensduurte.
“Als er niet of minder kan gespaard worden, smelten ook de financiële buffers weg. Bij onvoorziene kosten (vb. wagen laten herstellen) geeft maar liefst 1 op de 5 (20%) toe dat hij of zij minder dan een maandloon opzij heeft staan om de kosten te betalen. Deze cijfers verklaren waarom armoedeorganisaties een toename zien van mensen uit de lagere middenklasse die de eindjes nog moeilijk aan elkaar kunnen knopen op het einde van de maand”, zegt Guy Colpaert van Intrum.
Sociale media zetten jongeren én hogere inkomens aan tot onnodige uitgaven
Tot slot blijkt uit het onderzoek dat we ook de rol van sociale media zeker niet mogen onderschatten. Bijna de helft (45%) van de jongeren tussen 18-21 jaar (generatie Z) geeft toe druk te ervaren van sociale media om meer uit te geven dan nodig. Als we kijken naar het inkomen, zien we vooral dat mensen met de hoogste inkomens moeilijk aan de druk van influencers op sociale media kunnen weerstaan. Ruim een derde (36%) geeft aan meer te spenderen dan nodig, tegenover 24% bij de middeninkomens en 19% bij de lage inkomens.
“Die rol van sociale media is een element om in de gaten te houden. Zeker bij de hogere inkomens is de druk erg groot om erbij te horen en niet onder te doen voor de buurman of de influencer op Instagram. Het risico om te veel uit te geven, is echt reëel bij deze groep. Jezelf spiegelen aan bepaalde profielen op sociale media kan een trigger zijn die mensen in betaalmoeilijkheden brengt”, aldus nog Guy Colpaert van Intrum.
Perscontact
Guy Colpaert
Managing Director Intrum Benelux
Telefoon: 0475 64 11 16
Gunter Huyghe
PR-consultant Bepublic
0495 79 73 96, gunter.huyghe@bepublicgroup.be
Over het European Consumer Payment Report 2022
Het European Consumer Payment Report 2022 van Intrum is een instrument om inzicht te krijgen in het dagelijks leven van Europese consumenten: hun uitgaven en het vermogen om hun huishoudfinanciën op maandelijkse basis te beheren. Het rapport is gebaseerd op een onderzoek uitgevoerd door Longitude in 24 Europese landen. In totaal namen 24.011 consumenten deel aan het onderzoek, onder wie 1.000 Belgen. Het veldwerk voor het onderzoek is uitgevoerd tussen juli en september 2022. Het volledige rapport wordt op 16 november 2022 gelanceerd.