Kleine kmo’s willen extra aanwerven,
maar worstelen met cashflow en opvolging
“Bedrijfsleiders barsten van ambitie, maar een doordacht plan ontbreekt”
6 op de 10 kmo-ondernemingen voorziet op korte en middellange termijn moeilijkheden om de cashflow te bewaken, zo blijkt uit een rondvraag van opleidingsbedrijf BlackBird bij 582 Vlaamse kmo’s. Een nog veel grotere groep, zo’n 90 procent, heeft geen cashflowprognoseplan. “Ondanks grote blinde vlekken op vlak van inkomsten, uitgaven en rendabiliteit, wil deze groep ondernemers groeien en het komende jaar toch extra aanwervingen doen. Dit toont duidelijk aan dat deze ondernemers barsten van ambitie, maar dagelijks te diep operationeel verankerd zitten terwijl ze beter van aan de zijlijn strategisch zouden sturen vanuit een doordachte planning”, aldus Andy Coomans van BlackBird.
De Vlaamse kmo-ondernemers – met een bedrijf met maximaal 50 medewerkers – kijken hoopvol naar de toekomst, zo blijkt uit een rondvraag van opleidingsbedrijf BlackBird bij 582 Vlaamse kmo-ondernemingen. Ondanks de huidige geopolitieke spanningen, het grillige tarievenbeleid van Trump en de recente crisissen geeft 89,5% van de bedrijfsleiders aan nieuwe medewerkers aan te willen trekken. De helft van de bedrijven wil in het algemeen groeien.
“Na de opeenvolging van crisissen, na covid en de oorlog in Oekraïne, willen ondernemers nu gewoon vooruit. Ze zijn crisismoe, intussen zelfs een beetje resistent en ze menen dat de economie vroeg of laat toch opnieuw de goede kant op moet gaan. Daarom willen ze nu al talent aanwerven. Ze zijn ambitieus en redeneren dat ze zo sterker staan als de markt opnieuw aantrekt.”
Andy Coomans, hoofddocent bedrijfsstrategie bij BlackBird
Gebrek aan overzicht = een tikkende tijdbom
De positieve outlook en bijhorende groei-ambities blijken evenwel risicovol aangezien 9 op de 10 kleine ondernemingen aangeeft geen cashflowprognose en -planning te hebben. Wanneer de aanwervingen gebeuren, maar de markt niet of later aantrekt, dreigt er dus een financiële aderlating en zelfs een risico voor de continuïteit van het bedrijf, die evenwel vermeden had kunnen worden met een betere structuur en doordachte planning.
“6 op de 10 kmo-eigenaars voorziet zowel op korte als middellange termijn moeilijkheden om de cashflow te bewaken. Veel kmo-bedrijfsleiders weten te weinig hoeveel geld er maandelijks zal binnenkomen en buitengaan waardoor hun bedrijf eigenlijk een tikkende tijdbom wordt. Tegelijk bestempelt 2 op de 3 toegang tot externe financiering als ‘lastig’, maar minder dan 1 op de 8 is er actief mee bezig en slechts 1 op de 10 overweegt externe investeerders aan te trekken.”
Andy Coomans
Volgens BlackBird zitten ondernemers van kmo’s nog te vaak te diep in hun eigen bedrijf. Nieuwe medewerkers willen ze zelf opleiden, als er iets dreigt fout te gaan, nemen kmo-bedrijfsleiders zelf operationeel over, etc… . Het antwoord daarop is meer zelfsturing, iets wat 55 procent van de kmo-eigenaars als een uitdaging ziet om binnen zijn organisatie te versterken.
“Eigenlijk zou 70 à 80 procent van de interne werking binnen een bedrijf gestandaardiseerd moeten zijn, zodat ook meer operationele beslissingsbevoegdheid bij de medewerkers kan liggen zonder dat er fouten gebeuren of grote risico’s zijn. Door meer structuur te brengen kan je als ondernemer aan de zijlijn staan en meer bezig zijn met cashflow, de langetermijnstrategie van het bedrijf en je eigen ondernemerschap. Te veel kmo-ondernemers zitten met blinde vlekken over hoe hun organisatie werkelijk presteert omdat ze zichzelf niet misbaar maken. Het maakt ons Vlaamse kmo-landschap in zijn totaliteit erg kwetsbaar.”
Andy Coomans
Bedrijf verkopen? Ja. Exitstrategie? Nee.
Uit de rondvraag blijkt dat de helft van de kmo-ondernemers de komende 5 jaar zijn bedrijf wil overdragen. Specifieker ziet 1 op de 5 dit al de komende 2 jaar gebeuren, 1 op de 3 binnen 3 à 5 jaar. Maar een strategie over hoe men dit wil laten verlopen, die heeft zo’n 70% van hen niet.
“Als amper 3 op de 10 een plan heeft, is de kans groot dat je als ondernemer kansen mist en dus financieel een slechtere deal zal maken door gebrek aan planning, data en structuur. De helft van wie wil verkopen ziet die overname gebeuren door een externe partij, al ziet 37% een management buy-out ook wel als mogelijkheid. Uit onze ervaring blijkt dat een goede overdracht zo’n 5 à 10 jaar voorbereiding vergt. Je moet teams en processen verankeren, de rendabiliteit op punt zetten en het aanbod futureproof maken om geen opgebouwde waarde verloren te laten gaan. Zo’n cruciale transactie als ondernemer is geen eindspurt, maar een weldoordachte marathon.”
Andy Coomans
De grote conclusies van dit trendrapport zullen de basis vormen voor het derde boek rond ondernemen van Andy Coomans. Dat boek zal in de eerste helft van 2026 in de boekhandel liggen en wordt uitgegeven door Borgerhoff & Lamberigts.
Andy Coomans
Ken Standaert
Trendrapport 2025 - KMO's - BlackBird.pdf
PDF 1.4 MB