OPINIE - 'Waarom ik boos word van ‘och, hij was niet dronken’'

Wanneer gaan we het onderscheid tussen ‘te veel op’ en ‘niet dronken’ eindelijk schrappen? De minister had te veel gedronken en reed tóch: daar moeten we niet sussend over doen.

 

 

Vincent Leus - vader van de verongelukte Emilie (18)

Het was een nederige mededeling van Willy Borsus. Hoe hij met enkele glazen te veel op achter het stuur was gekropen, werd tegengehouden bij een alcoholcontrole, positief blies en zijn rijbewijs zes uur lang moest inleveren. 

Het is goed dat de minister zijn fout erkent en spijt betuigt. Maar dat wil niet zeggen dat we begripvol moeten reageren en de feiten moeten minimaliseren. En dat is wel wat tot nu toe gebeurt: ‘Och, hij was niet dronken’, is de teneur. Zelfs magistraten reageerden sussend. Het kunstmatige onderscheid tussen dronkenschap en intoxicatie is daarbij hun belangrijkste argument.

De vraag of je dronken bent of geïntoxiceerd, is in België doorslaggevend voor de strafmaat. De intoxicatie — het alcoholgehalte in je adem of je bloed — wordt objectief gemeten, maar het is een agent die moet bepalen of je dronken bent. Hij oordeelt of je nog over een lijn kan lopen, volzinnen kan vormen en recht uit je ogen kan kijken. En zijn uitleg in het proces-verbaal is bepalend. 

Vraag is hoe objectief het oordeel van een agent is als hij een minister tegenover zich heeft staan. De wet laat dus te veel ruimte voor interpretatie. De minister had geluk dat hij op zijn pad een alcoholcontrole tegenkwam in plaats van een groepje fietsers. Want ook de man die in 2009 vier fietsers omverreed, was volgens de agent van dienst ‘niet dronken’. En dat met 1,6 promille in zijn bloed en met drie doden op zijn geweten. Onder wie mijn dochter.

Wereldvreemde wetten
België is het enige land dat het onderscheid tussen dronkenschap en intoxicatie nog maakt. Het enige land waar het subjectieve oordeel van één agent nog bepaalt hoe erg het was dat je nog durfde te rijden. Terwijl toxicologen het er roerend over eens zijn dat je minder geconcentreerd bent zodra je iets van alcohol binnen hebt. Dit is geen geval van wereldvreemde rechters, maar van wereldvreemde wetten.
Door dat onderscheid te maken, geef je impliciet de boodschap dat het niet zó erg is om achter het stuur te kruipen onder invloed van alcohol. Want ‘ik ben niet dronken’ staat als excuus zelfs in de wet. 
De maatschappelijke tolerantie voor rijden onder invloed is in België nog hoog: veel mensen denken van zichzelf dat ze ‘na enkele glazen nog wel kunnen rijden’, en ook de omgeving spreekt dat te weinig tegen. 
Ter vergelijking: in augustus nam in Zweden nog een minister ontslag omdat ze betrapt werd op rijden met 0,2 promille alcohol in het bloed.
Natuurlijk pleit ik niet voor onverbiddelijke repressie. Ik volg het argument van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) dat iedereen wel eens een misstap kan begaan, hoe erg de gevolgen ook mogen zijn. Ik ben zelf een stroper die boswachter werd, na het dodelijk ongeval van mijn dochter. 
Het lijkt me fair om na de eerste keer een forse boete te geven en het rijbewijs in te trekken — liefst voor langer dan enkele uren. Maar voor wie zijn les daarna niet leert, zijn we in België nog altijd veel te mild. 
Het afschaffen van het subjectieve onderscheid tussen dronkenschap en intoxicatie is een eerste stap in de goede richting.
Ik vrees dat het incident met minister Willy Borsus (MR) nog maar eens het signaal heeft gegeven dat je er in België op los mag drinken. En als je dan toch een alcoholcontrole tegenkomt? Dan ben je ocharme zes uur je rijbewijs kwijt, zeg je eens sorry en ga je door met je leven. Het is hoog tijd dat daar verandering in komt.