OPINIE - 'Zolang er spijt is, is elke straf goed'

Een man die strafvermindering krijgt als hij een gift doet aan ons fonds voor verkeersslachtoffers? Ik hoef zijn geld niet. Dat hij tot inkeer komt, daar is het mij om te doen. 

Door Vincent Leus, vader van de verongelukte Emilie (18)

Dat de politierechter in Brugge deze week een mildere straf gaf aan een man die voorstelde om een gift te doen aan het Fonds Emilie Leus, is een uitstekende zaak. En niet alleen omdat het geld dan echt terecht komt bij de steun aan verkeersslachtoffers. Wel omdat een straf bedoeld is om mensen tot inkeer te brengen. Het toekennen van creatieve straffen banaliseert de ernst van een overtreding niet, want het geld op zich is niet waar de rechtspraak om draait.

Vijf jaar geleden deed Peter D’hondt in Dendermonde een gelijkaardige uitspraak. En dat voor een politierechter die alom bekend staat als streng. Hij stelde een snelheidsduivel voor de keuze: drie jaar rijverbod, of het boek Tonio van A.F.Th. van der Heijden lezen. Ik kreeg dat boek zelf niet uitgelezen: te confronterend, omdat ik zelf mijn dochter in het verkeer verloor. Als het de beklaagde doet beseffen wat zijn daden hadden kunnen aanrichten, dan is het opzet geslaagd.

De man die in Brugge is veroordeeld, had evenveel alcohol in zijn bloed als de jongeman die mijn dochter Emilie en haar studiegenootjes Laetitia en Laura van hun fiets maaide. Ook voor hem had ik destijds in de rechtbank een alternatieve straf gevraagd. Mijn voorstel was dat hij in scholen zou gaan spreken over de gevolgen van drinken en rijden. Dat is exact wat ik nu al jaren doe, om hen van de gevaren te overtuigen. Als hij het zou doen, dan zouden al die leerlingen een leeftijdsgenoot tegenover zich krijgen. Dat heeft veel meer impact dan een oude pee als ik.

Let op: voor recidivisten zijn creatieve straffen geen optie. Voor hen zijn de straffen in ons land onlangs verzwaard, maar nog altijd veel te mild. Wie opnieuw een fout begaat, heeft het duidelijk niet begrepen. Laat hen gerust opnieuw hun rij-examen doen: het is voor een vijftiger erg schaamtelijk om tussen al die twintigers te zitten.

Voor wie de eerste keer tegen de lamp loopt nadat hij te snel reed of te veel dronk, kunnen creatieve straffen een zeer goed waarschuwingsmiddel zijn. Maar we moeten ons er wel voor hoeden dat het niet te speels wordt. Net daarom nodig ik de veroordeelde in Brugge ook uit om niet zomaar een gift te doen, maar om deel te nemen aan onze jaarlijkse benefiet. Dan komt hij in contact met andere verkeersslachtoffers en met nabestaanden zoals ik, en ziet hij met eigen ogen wat de gevolgen van dronken rijden kunnen zijn. De confrontatie met verkeersslachtoffers en hun nabestaanden werkt: ikzelf deed onlangs nog mijn verhaal in een verkeerscampagne van verzekeraar Baloise. In de hoop dat het verkeer daardoor net weer wat veiliger wordt.

De dader die mijn dochter doodreed, kreeg geen alternatieve straf. En evenmin de maximumstraf. Hij betoonde ook nog nooit zijn spijt. En dat laatste lijkt me net de sleutel van alle rechtspraak. Oprechte spijt, en het al even oprechte voornemen om het nooit meer te laten gebeuren. In de hoop dat het verkeer daardoor net weer wat veiliger wordt.