Overheid moet investeren in grote ondernemingen die ze subsidieert

In 2016 keerde de Vlaamse overheid voor 342 miljoen euro aan subsidies uit aan ondernemingen. Een bedrag dat al jaren in stijgende lijn zit. Dat geld laat ondernemingen toe om te innoveren en te groeien, maar de Paradise Papers hebben pijnlijk duidelijk gemaakt dat niet alle ondernemingen even consequent zijn: ze ontvangen graag de subsidies, maar het betalen van belastingen is vaak minder evident. Hoewel er niets illegaal is aan de verschillende belastingontwijkende constructies die sommige bedrijven opzetten, is dat vanuit een ethisch besef laakbaar. Daar wil Vlaams Parlementslid Daniëlle Vanwesenbeeck (Open VLD) nu paal en perk aan stellen.

Vandaag stelt Vanwesenbeeck hierover een vraag aan de Vlaamse regering. “Ik zie allerlei constructies die weliswaar niet illegaal zijn, maar het evenwicht is vaak zoek. Bedrijven, meestal multinationals, gebruiken de achterpoortjes in de fiscale wetgeving om niets of zo min mogelijk te moeten teruggeven aan diezelfde overheid die hen voor vele miljoenen steunt.”  

Daarom pleit de politica, zelf bedrijfsleidster, voor een ethisch charter: “Zo’n code of conduct is een bijkomende voorwaarde om in aanmerking te komen voor overheidsgeld. De eerste insteek is uiteraard dat die bedrijven zich formeel engageren om voortaan op een verantwoordelijke manier met de fiscale spelregels om te gaan. Maar ik denk ook aan afspraken rond bijvoorbeeld duurzaamheid of werkgelegenheid.”

Vanwesenbeeck wijst ook de overheid op haar verantwoordelijkheid: die moet de fiscale wetgeving zodanig herzien dat de achterpoortjes die nu gretig gebruikt worden, voor eens en altijd gesloten worden. “We willen dat bedrijven die overheidsgeld krijgen, de spelregels respecteren. We snappen dat bedrijven maximaal aan fiscale optimalisatie willen doen, maar daar staat wel tegenover dat wie geld van de belastingbetaler krijgt dat op een verantwoordelijke manier gebruikt.”

Een bijkomende stap is dat de overheid niet alleen overheidsgeld toekent, maar daarna ook van dichtbij opvolgt wat er met dat geld gebeurt. “Bedrijven die van de Vlaamse overheid geld ontvangen, moeten dat ethisch charter ondertekenen. Het is de verantwoordelijkheid van de overheid om toe te zien dat dat geld van de belastingbetaler op een verantwoordelijke manier wordt gebruikt. Daarom stel ik voor om subsidies met grote bedragen te koppelen aan een vorm van investeren in dat bedrijf. Zo krijg je als overheid een bepaalde return vanuit dat bedrijf.”

“De doelstelling is om een switch te maken van subsidiëren naar investeren. Daarbij kijken we naar het model van de business angels of de private equity funds. Die koppelen een investering aan de mogelijkheid om op korte termijn een return te realiseren”, besluit Vanwesenbeeck.