Sportsector ontwikkelt samen met UGent nieuwe wetenschappelijke methodiek om Vlaamse amateursportclubs te moderniseren

Het is een primeur voor de amateursportclubs in Vlaanderen. De Vlaamse Sportfederatie heeft samen met onderzoekers van de UGent een innovatieve wetenschappelijke methodiek ontwikkeld die de Vlaamse amateursportclubs op extrasportief vlak meer toekomstbestendig moet maken. Concreet helpt de nieuwe methode om naast het financiële beleid ook het management van de clubs, het personeelsbeleid en de communicatie te professionaliseren. De Vlaamse Sportfederatie wil zo jaarlijks minstens 350 amateurclubs moderniseren via een individueel traject bij elke club. De eerste resultaten van het project – ‘Clubgrade’ – bewijzen het potentieel van onze amateurclubs om bij de top van Europa te behoren, klinkt het bij de onderzoekers.

Sportief loopt het bij de Vlaamse amateursportclubs op wieltjes. Maar onze clubs kampen vaak nog met structurele operationele en financiële moeilijkheden. Besturen worstelen ermee om hun sportclub helemaal klaar te stomen voor de uitdagingen van de toekomst. Dat stelt de Vlaamse Sportfederatie vast, die 20.000 sportclubs in Vlaanderen vertegenwoordigt. De coronacrisis heeft het er niet eenvoudiger op gemaakt: de werkdruk bij vrijwilligers is toegenomen, de motivatie van sporters en het engagement van ouders daalt, het plezier en de samenhang brokkelen wat af en heel wat clubs houden het hoofd financieel maar net boven water.

Sportclubs van de toekomst

De UGent en de Vlaamse Sportfederatie hebben de voorbije vier jaar gewerkt aan een nieuwe wetenschappelijke methode om Vlaamse amateurclubs te leiden volgens hedendaagse standaarden. Clubgrade, zoals de methode gedoopt werd, helpt clubs om sneller te moderniseren en te professionaliseren. De methode is maatwerk: het traject wordt één-op-één afgestemd op elke individuele club. Intussen tekenden al meer dan 50 Vlaamse sportclubs in.

Heel wat clubs worden nu nog altijd gerund zoals 20 jaar geleden. De focus van clubbesturen ligt vaak te veel op het sportieve. Operationele en financiële problemen worden onder de mat geveegd of met stoplappen tijdelijk opgelost. We merken dat het nodig is om de clubs op een intensievere manier te benaderen met een wetenschappelijk onderbouwde aanpak. Het doel is om met Clubgrade onze amateurclubs op allerhande domeinen – van communicatie tot HR en financiën – verder te moderniseren en hen toekomstbestendig te maken. Experten gaan langs om concrete problemen structureel op te lossen, zoals het opstellen van jaarplannen, het aanvragen van subsidies of het opzetten van trajecten om vrijwilligers nauwer aan de club te binden. Dat is nodig als we onze amateurclubs naar een hoger niveau willen brengen.

Ellen Mallezie, medewerker Clubgrade bij de Vlaamse Sportfederatie

Sportclubondersteuners werken volgens wetenschappelijke methode

De innovatieve methode is gebaseerd op een samenwerking tussen alle stakeholders van de sportclubs. Onafhankelijke experten identificeren de concrete moeilijkheden van de club en de Vlaamse Sportfederatie brengt alle betrokkenen die tot de oplossing kunnen bijdragen – bestuursleden, trainers, vrijwilligers, ouders en spelers – samen rond de tafel. Via een gespreksformule met vragenlijsten, zoeken ze dan samen naar oplossingen. De methodiek kan gebruikt worden voor om het even welke club – groot of klein – in elke sporttak.

Het is de eerste keer in Vlaanderen dat we op een dergelijke wetenschappelijke manier aan de slag gaan om de amateurclubs te helpen. De inspiratie werd gehaald uit verschillende sectoren, waaronder het onderwijs, waarna we een eigen innovatieve methode hebben ontwikkeld. De doelstelling is om het project jaar na jaar te laten groeien en op termijn 350 clubs per jaar te bereiken. Het voordeel is dat de methode kan toegepast worden op elke club en in elke sport.

Tom De Clerck, onderzoeker aan de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen van de UGent

Eerste resultaten

Clubgrade werd in een proeffase opgestart in 2017. De eerste, voorlopige resultaten van de nieuwe methode zijn beloftevol. De 145 deelnemers – uit 18 sportclubs – geven de aanpak alvast een gemiddelde score van 4,3 op 5 op vlak van bruikbaarheid en een gemiddelde van 4,5 op 5 op vlak van genomen acties.  We zien ook dat deelnemers aan de methodiek aangeven meer betrokkenheid te voelen en deze ook uitdragen. Dit zorgt ervoor dat ze geneigd zijn anderen aan te spreken om mee te participeren binnen de club en de clubwerking.

***

Over de Vlaamse Sportfederatie 

De Vlaamse Sportfederatie vzw is de koepelorganisatie voor sportfederaties en hun sportclubs in Vlaanderen. De Vlaamse Sportfederatie overkoepelt 51 gesubsidieerde en 15 louter erkende federaties, goed voor 1,4 miljoen sporters in Vlaanderen, die sporten in zo’n 20.000 sportclubs. De Vlaamse Sportfederatie versterkt samen met sportfederaties en sportclubs hun werking en aanbod, zodat meer mensen in Vlaanderen kwalitatief kunnen sporten.